លុបបំបាត់លុយក្រោមតុនិងបង្កើនផលិតភាព កម្មករនឹងទទួលបានប្រាក់ខែសមរម្យ
គេថា «ដំរីនិងដំរីជល់គ្នាគឺងាប់តែស្រមោចនិងសង្អារទេ!»។ ឥឡូវនេះ គណបក្សប្រជាជន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាប់ផ្តើមទម្លាក់កំហុសដាក់គ្នាមែន ពីរឿងរ៉ាវដែលកើតមានឡើងកាលពីសប្តាហ៍មុនដែលបណ្តាលឲ្យបាតុករដែលជាកម្មករតវ៉ាពីការដំឡើងប្រាក់ខែ មានអ្នកស្លាប់មានអ្នករងរបួសមួយចំនួន ហើយខ្លះទៀតត្រូវចាប់ខ្លួន ឯសមត្ថកិច្ច ក៏មានរបួសដែរ បន្ទាប់ពីការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងបាតុករ និងកងកម្លាំងសមត្ថកិច្ចកងទ័ពឆត្រយោង ៩១១ និងនៅតាមផ្លូវ វ៉េងស្រេង។
ហេតុអ្វី បានជាមិនបន្តការជជែកគ្នារវាង ខ្មែរ និង ខ្មែរ រកចំណុចរួមមួយដែលទទួលយកបានទាំងអស់គ្នាជាជាងប្រើអំពើហិង្សាដោយយកចុងកាណុងមកដោះស្រាយទៅវិញ? តើការបង្ក្រាបនេះ អាចមកពីសមត្ថកិច្ចច្រណែននឹងកម្មករបានប្រាក់ខែសុទ្ធតែដុល្លារ ឯពួកគាត់វិញបានសុទ្ធតែលុយរៀលតិចជាងកម្មករផង ខែខ្លះចាយ សល់ថ្ងៃ និងប្រពន្ធរអ៊ូទៀតផង បានជាខំប្រឹងយ៉ាងហ្នឹង? បើមើលទៅការទាមទាររបស់កម្មករសុំដំឡើងប្រាក់ខែអប្បរមា ១០០ ភាគរយ ពី ៨០ ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ទៅ ១៦០ ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ មើលទៅហាក់ដូចជាច្រើនដែរ តែបើមើលយូរៗទៅបានឃើញថា ១៦០ ដុល្លារ មិនជាច្រើនទេ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងអតិផរណាទំនិញទីផ្សារ ដែលឡើងតាមមាត់ឈ្មួញថា ហើយរដ្ឋាភិបាល មិនអាចគ្រប់គ្រងបាននោះ។ ទំនិញភាគច្រើនសុទ្ធតែនាំចូលពីបរទេស សូម្បីតែបន្លែសោះ ក៏យកពី វៀតណាម មកដែរ ហើយរដ្ឋាភិបាលប្រកាសសុទ្ធតែកសិកម្មជាខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិផង ដោយមិនចេះខ្មាសអៀនសោះ។ តម្លៃទំនិញថ្លៃជាងប្រទេសជិតខាងស្ទើរតែទាំងអស់ ភ្លើងក៏ថ្លៃជាងគេ សាំងក៏ថ្លៃជាងគេ និយាយរួម ឲ្យតែទំនិញនាំចូលការចំណាយច្រើនបែបហ្នឹង ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ខ្លាំង ទៅលើជីវភាពប្រចាំថ្ងៃប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ជាពិសេសកម្មករតែម្តងគ្រាន់តែការអង្កេតសេដ្ឋកិច្ចសង្គមថ្នាក់ជាតិតាំងពីឆ្នាំ ២០០៩ ផង បង្ហាញថា ការចំណាយជាមធ្យមរបស់មនុស្សម្នាក់នៅរាជធានីភ្នំពេញ គឺដល់ទៅ ១៣១ ដុល្លារទៅហើយក្នុងមួយខែ។
ដោយសារប្រាក់ខែតិចកម្មករកម្មការិនី ហូបអាហាររិះថាំ អាហារគ្មានអនាម័យ អាហារខ្វះជីវជាតិ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់សុខភាព កម្មករខ្លះសន្លប់នៅកន្លែងធ្វើការក៏មានដែរ ព្រោះសន្សំលុយបន្តិចបន្តួចទុកឲ្យកូន ឬឪពុកម្តាយ។ ការដែលពួកគាត់ទទួលទានអាហារបែបនេះ ធ្វើឲ្យមិនមានការប្រែប្រួលទិន្នន័យសុខភាពមាតាថ្នាក់ជាតិគួរ ឲ្យកត់សម្គាល់ទេគឺស្ត្រី ៤នាក់ ក្នុងចំណោម ១០ នាក់មានជំងឺស្លេកស្លាំង និងស្រ្តីម្នាក់ក្នុងចំណោម ៥ នាក់មានមាឌស្គមកំព្រឹង (CDHS, 2010)។ កត្តានេះហើយ ក៏ធ្វើឲ្យជះឥទ្ធិពលដល់ផលិតកម្មរោងចក្រដែរ សូម្បីតែភាគីរោងចក្រ ៩០ ភាគរយក៏ព្រួយបារម្ភអំពីសុខភាពរបស់កម្មករពួកគេដែរហើយ ៥៦ ភាគរយនៃភាគីរោងចក្រ កំពុងពិចារណាក្នុងការផ្តល់អាហារមួយពេលថ្ងៃត្រង់ ទៅឲ្យបុគ្គលិករបស់ខ្លួនដែរ។ បើចង់ឲ្យពួកគាត់ហូបអាហារមានជីវជាតិគាត់ត្រូវចំណាយពីរភាគបី នៃប្រាក់ខែពួកគាត់ (ILO-BFC, 2012)។ អ៊ីចឹងហើយបានជាកម្មករ កម្មការិនី ខំប្រឹងតវ៉ាដើម្បីបានប្រាក់ខែសមរម្យដើម្បីរស់ឲ្យមានសេចក្តីថ្លៃថ្នូរក្នុងភាពជាមនុស្សនឹងគេដែរ តែក្រសួង ការងារ សម្រេចចុងក្រោយកាលពីសប្តាហ៍មុននេះ ដំឡើងថែមឲ្យបានតែ ១០០ ដុល្លារទេ អ៊ីចឹងហើយបានជាពួកគាត់នៅតែតវ៉ាដដែលនោះ។ តើនេះ មកពីការច្រណែនគ្នាមាននំ ហើយមិនចេះចែកគ្នាស៊ីទៀត ឬមួយក៏មកតែពីមានអ្នកស៊ីច្រើនពេក ហើយឲ្យគេតិច បានជាបង្កឲ្យមានទំនាស់គ្នាបែកខ្ទិះបែកម៉ាំ រហូតដល់មានអំពើហិង្សាទៀត?
បើប្រៀបធៀបស្តង់ដារប្រាក់ខែ អប្បរមានៅប្រទេសជិតខាងយើងវិញ នៅឆ្នាំ ២០១៤ នេះ ប្រទេស ឥណ្ឌូនេស៊ី បានដល់ទៅ ១៦២ ដុល្លារ និងប្រទេស វៀតណាម វិញ ក៏ឡើងដែរបាន១៣០ ដុល្លារ។ តែប្រទេសគេបង្កលទ្ធភាពឲ្យកម្មករអាចរស់បានដោយសារទំនិញប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃរបស់គេហ្នឹងផលិតក្នុងស្រុកបាន ហើយថោកជាងស្រុកយើង។ ចុះដូចស្រុកយើងយកទំនិញម្ហូបអាហារភាគច្រើននាំចូលហើយ នឹងត្រូវបង់ពន្ធផង សេវាដឹកជញ្ជូន ហើយនៅរត់ការនាយអាយទៀត សុទ្ធតែរឿងអស់លុយ ដូច្នេះទម្រាំតែទំនិញនោះមកដល់ដៃអ្នកប្រើប្រាស់អាចឡើងទ្វេក៏បាន។
ដោយផ្អែកទៅលើហេតុផលប្រាក់ខែអប្បរមាស្តង់ដារប្រទេសជិតខាង តម្លៃទំនិញកើនឡើងផងឆន្ទៈរបស់ភាគីថៅកែរោងចក្រ ហើយស្រុកខ្មែរគឺរាល់ទំនិញសម្លៀកបំពាក់នៅស្រុកខ្មែរនាំចូលទៅ អាមេរិក និង សហគមន៍អឺរ៉ុប មិនត្រូវបង់ពន្ធផងដែរ គឺប្រាក់ខែអប្បបរមារបស់កម្មកររោងចក្រ គួរតែទទួលបានចាប់ផ្តើមពី ១៣០ ដុល្លារឡើងទៅជាមួយនឹងប្រាក់ឧបត្ថម្ភបន្ថែម ថ្លៃធ្វើដំណើរសុខភាព និងប្រាក់ម៉ោងបន្ថែម តែត្រូវដោះស្រាយលក្ខខណ្ឌ ៣ ធំៗឲ្យបាន៖
១) រាជរដ្ឋាភិបាល៖ ត្រូវលុបបំបាត់ឲ្យបាននូវអំពើពុកលុយធំៗ ក្នុងវិស័យគយ ពន្ធដារ កាំកុងត្រូល ដែលជារបាំងមួយធំណាស់ដែលធ្វើឲ្យរាំងស្ទះដល់ថៅកែរោងចក្រ ក្នុងការដំឡើងប្រាក់ដល់កម្មករនោះ។ ដូចលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ទុកពេលឲ្យគយកែខ្លួនផង ហើយថ្មីៗនេះ គយក៏បានចេញលិខិតឲ្យរោងចក្រទាំងអស់ថាឈប់ឲ្យបង់លុយក្រៅហើយ មានឯណាថៅកែៗនៅតែរអ៊ូថា អត់ឲ្យយកនៅមុខទេ តែទុកឲ្យនៅក្រៅ ម៉ោងផង នៅក្នុងក្រដាសមួយករណីបង់ជូនរដ្ឋតែ ១៥០០០ រៀលទេ តែយកក្រៅសុទ្ធតែដុល្លារ មាន ៥០ មាន ៣០ មាន ២០ ទៅតាមតួនាទីគ្រាន់តែចុះហត្ថលេខាមួយ ឬក៏គ្រីសមួយ។ រីឯស្ថាប័នកាំកុងត្រូល គួរតែបិទចោលទៅ នៅលើពិភពលោកនេះ គ្មានប្រទេសណាមានកាំកុងត្រូលទេ។ មានបរទេសខ្លះសួរថា កាំកុងត្រូលហ្នឹងអីគេ? ណាមួយប្រទេសយើងចូលអាស៊ានផង គេប្រើតែគយទេធ្វើការរឿងកិច្ចការអាហារនីហរណ ត្រួតពិនិត្យទំនិញនោះ នាំឲ្យខុសស្តង់ដារប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ានបង់លុយពីរ-បីគន្លាក់នាំស៊ាំ។
ជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺចំណាយច្រើន ចំពោះថៅកែរោងចក្រ គ្រាន់តែចាប់ផ្តើមចង់បើករោងចក្រភ្លាមត្រូវបង់លុយអស់យ៉ាងតិច ១ ម៉ឺនដុល្លារ ទៅក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាដែលមានក្រសួងពាក់ព័ន្ធជាអ្នកធ្វើការងាររោងចក្រនោះ ហើយរោងចក្រខ្លះពី ២ ទៅ ៣ ឆ្នាំត្រូវទៅបង់ទៀតហើយ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត គឺមានមន្ត្រីបរិស្ថាន មន្ត្រីការងារ អាជ្ញាធរដែនដី ទៅគោះរកលុយចាយលេងថាមកចុះត្រួតពិនិត្យរោងចក្រអញ្ចេះ អញ្ចុះមិនត្រូវស្តង់ដារតែដល់ពេលបានលុយទៅក្នុងរបាយការណ៍ត្រឹមត្រូវតាមស្តង់ដារហើយ ជាមួយនឹងក៏មានគណបក្សខ្លះ ក៏ទៅគោះរោងចក្រមុនបោះឆ្នោតដែរ ថៅកែរោងចក្រមួយចំនួនជ្រិញមហាសែនជ្រិញ តែមិនដឹងធ្វើម៉េច បានត្រឹមតែកៀបកម្មករតគ្នាទៅ។
បញ្ហាមួយទៀតនោះ គឺបញ្ហាវត្ថុធាតុដើមធ្វើហើយ ៩០ ភាគរយហើយ គ្រាន់តែនាំចូលមកវាយឈ្មោះធ្វើនៅស្រុកខ្មែរ ហើយត្រូវរ៉ូវជាមួយស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ហើយបញ្ជូនចេញទៅរួចគ្នា ចំនុចនេះ គឺរាជរដ្ឋាភិបាល ត្រូវទប់ស្កាត់ឲ្យបាន។
តាមរយៈរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាឆ្នាំ ២០០៦ ស្តីពីបញ្ហាពុករលួយនៅវិស័យឯកជនបានបង្ហាញថា គ្រាន់តែចំណាយលុយក្រៅផ្លូវការដោយវិស័យឯកជនដល់ទៅ ៣៣០ លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០០៥។ ចំណុចមួយទៀត គឺរាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែកំណត់ភាគីថៅកែរោងចក្រវិញម្តង គឺបង់ប្រាក់តម្កល់នៅធនាគារជាតិក្នុងករណីក្ស័យធន ឬថៅកែរត់ចោល យ៉ាងហោចណាស់ក៏មានប្រាក់ខែ ៣ ខែឲ្យកម្មករដែរ។ ដូចកន្លង ទៅថៅកែចិន លេងល្បែងចាញ់កាស៊ីណូ ដាក់មេផាយចោលកម្មករបាត់ ករណីនេះសួរថា រដ្ឋចាំតែចេញសងតើ? យ៉ាងណាមិញ រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវគ្រប់គ្រងឲ្យបាននូវរោងចក្រធំមួយបំបែកតូចៗ ដើម្បីគេចពន្ធ។
២) ថៅកែរោងចក្រ៖ រោងចក្រមួយចំនួន គួរតែយកម៉ាស៊ីនល្អៗថ្មីៗ មកប្រើផង កុំយកម៉ាស៊ីនចាស់ៗមកឲ្យកម្មករប្រើហើយថា កម្មករខ្មែរធ្វើការយឺតជាងកម្មករនៅប្រទេសគេផ្សេង នេះគឺប្រៀបដូចយកឡានកញ្ចាស់ និងឡានថ្មីមកបើកប្រណាំងគ្នាអ៊ីចឹង។ អ្វីដែលសំខាន់នោះ ប្រទេស កម្ពុជា ខុសពីប្រទេសដទៃគឺរួចពន្ធនាំចូលទៅ អាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុប អ៊ីចឹងសល់លុយច្រើនដែរ ត្រូវគិតគូរ ពីការដំឡើងប្រាក់ខែបុគ្គលិកខ្មែរផង ដើម្បីបង្កើនផលិតភាពផង។
៣) កម្មករ-កម្មការិនី៖ ត្រូវបង្ហាញពីឆន្ទៈប្រឹងប្រែងធ្វើការដោយខ្លួនឯងផង ដើម្បីបង្ហាញភាពជាម្ចាស់ផង បើពីមុនដេរបានខោ ១០ តែឥឡូវត្រូវប្តេជ្ញាដេរបង្កើនផលិតភាពឲ្យបានខោចំនួន ១៣ ទៅ ១៥ មើល ឲ្យសមទៅហ្នឹងការដំឡើងប្រាក់ខែផងដែរជួយថៅកែបានច្រើន ថៅកែសប្បាយចិត្តគឺគេវាយតម្លៃទៅតាមហ្នឹងហើយ។
ជាសរុបមកវិញ ប្រសិនបើមានឆន្ទៈទាំងអស់គ្នា គឺអាចធ្វើទៅបានប្រាក់ខែអប្បបរមាចាប់ផ្តើមពី ១៣០ ដុល្លារ តែបក្សប្រឆាំងគេថា គេធ្វើបានដល់ទៅ ១៦០ ដុល្លារ នេះជាចំណុចគួរពិចារណាដែរ។ តែសូមចំណាំផងថា អ្វីក៏ដោយបើយើងមិនចេះខំប្រឹង មិនចេះតវ៉ា មិនចេះប្រឈមមុខទេ គឺគ្មាននរណាគេទៅឈឺឆ្អាលនឹងយើងទេ៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com
អគ្គិភ័យកំពុងឆាបឆេះផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋ ស្ថិតនៅ ក្បែរវិទ្យាល័យទួលទំពូង ក្នុងសង្កាត់ទួលទំពូងទី១ ខណ្ឌចំការមន នៅវេលាម៉ោងប្រមាណ ១៨៖៥០នាទី
ភ្នំពេញ៖ តាមសេចក្ដីរាយការណ៍ ពីប្រជាពលរដ្ឋនៅល្ងាចថ្ងៃចន្ទនេះថា អគ្គិភ័យកំពុងឆាបឆេះផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋ ស្ថិតនៅក្បែរវិទ្យាល័យទួលទំពូង ក្នុងសង្កាត់ទួលទំពូងទី១ ខណ្ឌចំការមន នៅវេលាម៉ោងប្រមាណ ១៨៖៥០នាទី ថ្ងៃទី០៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤។
សេចក្ដីរាយការណ៍មិនទាន់បញ្ជាក់ អំពីមូលហេតុនៃការឆាបឆេះនោះទេ ហើយខណៈនេះដែរក្រុមអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ប្រជាពលរដ្ឋ រួមនិងអង្គភាពពន្លត់អគ្គិភ័យ កំពុងសហការគ្នា ជួយពន្លត់អគ្គិភ័យ នៅទីតាំងដែលកំពុងឆាបឆេះនោះ។
Labels:
News
No comments:
Post a Comment